Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή Β΄ Λουκά
Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης
Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, Κυριακή Β΄ Λουκά, αποτελεί ένα τμήμα από την επί του όρους ομιλία του Κυρίου και αποτελεί ένα οδοδείκτη της χριστιανικής μας ζωής.
Στο τέλος της περικοπής ακούσαμε τον Κύριο να μάς λέει: «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι».
Ο Πατέρας των οικτιρμών, όπως αλλιώς ονομάζεται ο Θεός του ουρανού και της γης, είναι προς όλους τους ανθρώπους οικτίρμων, χωρίς διακρίσεις. «Αὐτός χρηστός ἐστιν ἐπί τούς ἀχαρίστους καί πονηρούς». Χαρίζει σε όλους ανεξαιρέτως, απλόχερα τα ουράνια δώρα του.
«Ἀνατέλει τόν ἣλιον ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς». Μάς δίνει τα υλικά και πνευματικά δώρα Του αφειδώλευτα. Είναι οικτίρμων και ελεήμων προς όλους. Συμπονεί, συμπαθεί κάθε λογικό πλάσμα Του. ζητάει με κάθε τρόπο να απαλύνει τα δεινά που μαστίζουν τους ανθρώπους. Αφ’ ενός τα σωματικά δεινά: πολύμορφες αρρώστιες, στερήσεις, κακουχίες και κρίσεις, αφ’ ετέρου ψυχικά δεινά: ψυχικές καταστάσεις που προέρχονται από ατροφία πνευματική.
Σαν Πατέρας, λοιπόν, οικτιρμών και παρακλήσεως έρχεται να ζητήσει από τους πιστούς χριστιανούς να γίνουν κι αυτοί «οἰκτίρμονες».
Και το ζητάει αυτό ο Χριστός σε μια εποχή που ο οίκτος και η ευσπλαχνία βρισκόταν σε πολύ μικρή εκτίμηση. Μεταξύ των αρχαίων λαών οι αρετές του ελέους και του οίκτου κατείχαν ασήμαντη θέση. Και οι θεοί των αρχαίων ήταν σκληροί και ανηλεείς. Νοσοκομεία, άσυλα, γηροκομεία ήταν παντελώς άγνωστα και ούτε καν είχε ονειρευθεί κάποιος την ίδρυσή τους.
Γι’ αυτό η εντολή του Κυρίου «γίνεσθε οἰκτίρμονες», απετέλεσε αληθινή επανάσταση. Μια επανάσταση που ζητούσε να παραμερίσει την σκληρότητα και να εγκαταστήσει στις ψυχές των ανθρώπων την αγάπη, τον οίκτο και την συμπόνοια. Την αγάπη για φίλους και εχθρούς. Την ευσπλαχνία για κάθε άνθρωπο. Την συμπόνια στις δυστυχίες και στις ανάγκες του.
Πάνω από είκοσι αιώνες έχουν περάσει από τότε που ακούστηκε η θεϊκή αυτή εντολή. Και ο απολογισμός της χριστιανικής φιλανθρωπίας μπορεί να είναι και είναι πλούσιος, ωστόσο όμως το καθήκον το προσωπικό του καθενός μας δεν έχει εξαντληθεί.
Και το ερώτημα αν είμαστε σε κάθε στιγμή της ζωής μας οικτίρμονες πρέπει να τίθεται συχνά. Διότι πολλές φορές, όταν εξετάζουμε προσεκτικά τον εαυτό μας ανακαλύπτουμε περιπτώσεις και γεγονότα, στα οποία δεν φανήκαμε οικτίρμονες, όπως μας ζητάει ο Κύριος. Αντίθετα δείξαμε όλη μας την σκληρότητα σε ανθρώπους που μάς έφταιξαν σε κάτι ή ανοικτίρμονες σε αδελφούς που μάς ζήτησαν προστασία, συμπαράσταση και συνδρομή.
Έρχεται όμως και πάλι σήμερα ο Κύριος να μάς τονίσει το καθήκον και την υποχρέωση να είμαστε προς όλους οικτίρμονες, αν θέλουμε να γίνουμε αληθινά παιδιά του ουράνιου Πατέρα και να ακολουθήσουμε τα ίχνη του Αρχηγού και τελειωτού της πίστεως μας. «Γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ Πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί».
Και ο ιερός Χρυσόστομος σχολιάζοντας το κείμενο, τονίζει: «Εκείνο που μάς εξισώνει με τον Θεό είναι «τῷ ἐλεεῖν καί οἰκτείρειν». Ο Κύριος δεν είπε ότι εάν νηστεύετε ή παρθενεύετε ή προσεύχεσθε θα γίνεται όμοιοι με τον Πατέρα μου…αλλά τι πρέπει να κάνετε; Να γίνετε οικτίρμονες».
Η συμπάθεια και η ευσπλαχνία μας προς όλους τους ανθρώπους μάς πλησιάζει πιο κοντά στο Θεό. Δεν μπορεί βέβαια να γίνουμε όμοιοι στην ουσία με το Θεό. Όμως όταν ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια της αρετής μιμούμαστε το Θεό. «Οὐ δυνάμεθα ὃμοιοι κατ’ οὐσίαν τοῦ Θεοῦ γενέσθαι. Ὃμως ἐξ ἀρετῆς βελτιούμενοι μιμούμεθα τόν Θεόν».
Μάλιστα πλησιάζουμε περισσότερο τον Θεό μας και Κύριο, όταν στην καθημερινή μας ζωή, σε κάθε περίπτωση, που θα μάς συμβεί ή που εμείς δημιουργούμε, δείχνουμε «σπλάγχνα οἰκτιρμῶν πρός πάντας». Σε συγγενείς, φίλους αλλά και στους εχθρούς ακόμη. Η αδιάκριτη αγάπη του ανθρώπου προς τον συνάνθρωπό του δημιουργεί την πραγματική ειρήνη μέσα στον κόσμο.
Ο πραγματικά οικτίρμων άνθρωπος δεν χωρίζει πρόσωπα. Δεν είναι στους μεν οικτίρμων και στους δε ανοικτίρμων. Αλλά σε όλους αγωνίζεται να δείξει τους οικτιρμούς, την αγάπη του γιατί το πιστεύει βαθιά ότι έτσι μόνο ακολουθεί τα ίχνη του πανοικτίρμονος Θεού. Έτσι μέσα από την αγάπη μας αυτή προς τους συνανθρώπους μας ο παράδεισος γίνεται ζωντανή ελπίδα και πραγματικότητα.
Και είναι ύψιστη τιμή στον μικρό και πεπερασμένο άνθρωπο να μπορεί να βαδίζει στα ίχνη του άπειρου Θεού, μέσω της μεγάλης αρετής της αγάπης.
Ας καλλιεργήσουμε, λοιπόν, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο μας για να μπορέσουμε να ομοιάσουμε με το Θεό και να κληρονομήσουμε την Βασιλεία των ουρανών, που είναι κοινωνία αγάπης. Αμήν.