Ομιλία του Πανοσ. Αρχιμ.του Οικ. Θρόνου Μεθοδίου Βερνιδάκη πρωτοσυγκέλλου της Ι.Α.Κ. κατά τον Εσπερινό της Εορτής του Αγίου Μηνά 11-11-2016

ΟΜΙΛΙΑ ΠΑΝΟΣ. ΑΡΧΙΜ. ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ

ΜΕΘΟΔΙΟΥ ΒΕΡΝΙΔΑΚΗ,

ΠΡΩΤΟΣΥΓΚΕΛΟΥ ΙΕΡΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟ

ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΗΝΑ 2016

Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,

Αγαπητοί αδελφοί και συλλειτουργοί,

Εντιμώτατοι άρχοντες,

Ευλογημένε και φιλάγιε λαέ του Θεού του Υψίστου.

Ευφραίνεται εν Κυρίω και λαμπροφορεί και καυχάται και πάλι εφέτος η πόλις Ηρακλείου και μαζί με αυτή και ολόκληρη η Κρήτη, επί τη ετησίω μνήμη του μεγαλομάρτυρος και προστάτου και πολιούχου αυτής Αγίου Μηνά.  Ο ιερός κλήρος, οι άρχοντες και ο ευσεβής λαός προσέρχονται να τιμήσουν, να προσκυνήσουν, να παρακαλέσουν και να ευχαριστήσουν τον ασπρομάλλη γέροντα πλην όμως γενναίο στρατηλάτη και ένδοξο αγωνιστή και μάρτυρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Ο Άγιος Μηνάς με το παράδειγμα του, την πίστη του, την αγωνιστικότητα, το μαρτύριο του και το ομολογιακό του φρόνημα πάντοτε ενέπνεε τους ανά τους αιώνες χριστιανούς ολόκληρης της οικουμένης εξαιρέτως τους κατοίκους αυτής της πόλεως. Από εκείνον οι προηγούμενες γενιές κρητικών και Ηρακλειωτών πήραν δύναμη και όρθωσαν το ανάστημα τους σε δύσκολες εποχές μπροστά σε κάθε είδους κατακτητές διακηρύττοντας την πίστη τους και τη ρωμέϊκη συνείδηση και ταυτότητα τους! Με τη χάρη του Θεού και τις πρεσβείες του αγίου η αντίσταση τους και ο αγώνας τους δεν πήγε χαμένος αλλά μάλλον στέφθηκε με επιτυχία!

Καθημερινά αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο ότι ζούμε σε καιρούς πονηρούς, σε καιρούς αποστασίας και οτιδήποτε χριστιανικό αλλά και ελληνικό χαρακτηρίζει τη ζωή και τον τόπο μας εμπαίζεται για να μην πω πολεμείται. Ο χριστιανικός βίος, οι ευαγγελικές αρχές και αρετές και οι παραδόσεις του γένους μας χλευάζονται πλέον ανοικτά από δήθεν προοδευτικούς και ανοιχτόμυαλους. Στη θέση τους επιχειρείται να εδραιωθεί ένας άθρησκος, αποϊερωποιημένος, αποχριστιανοποιημένος και αφελληνισμένος τρόπος ζωής. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη στροφή στο νεοπαγανισμό και νεοειδωλολατρία που παρατηρείται αλλά και με τις νέου τύπου πολυπολιτισμικές κοινωνίες που χιλιάδες άνθρωποι με διαφορετικές θρησκείες, με διαφορετικές ηθικές αντιλήψεις, με διαφορετικές πολιτισμικές ιδέες, με διαφορετικές παραδόσεις κατακλύζουν τον τόπο μας, όχι ως περαστικοί αλλά ως μόνιμοι  κάτοικοι για άγνωστο πόσο χρονικό διάστημα, συνιστούν ένα σοβαρότατο κίνδυνο για το λαό μας, ο οποίος επειδή τυγχάνει ακατήχητος και εν πολλοίς άγευστος των ιερών θεσμίων της πίστεως και της φυλής μας παρασύρεται και πολύ φοβούμαι ότι αλλοτριώνεται και χάνεται.

Στην εποχή μας ο άνθρωπος και η ζωή του έχουν χάσει εντελώς τον ιερατικό και ασκητικό-ομολογιακό  χαρακτήρα τους. Οι χριστιανοί παγιδευμένοι και υποκρινόμενοι στις αστικές και καταναλωτικές, πραγματικά μεταχριστιανικές κοινωνίες τους, όχι απλώς εξασθένησαν, αλλά στην πραγματικότητα αρνήθηκαν τους ασκητικούς- μαρτυρικούς και μυστικούς δρόμους, που οδηγούν στο Θεό και στον άνθρωπο. Η πνευματική μας ζωή από πάθος και φωτιά, όπως ήταν των προηγούμενων γενεών, εξέπεσε σε γνωσιολογική περιέργεια. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του σεβασμιώτατου αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κ. Στυλιανού που δείχνουν το ενώδυνο μέτρο και επώδυνο μέγεθος της προσωπικής αναζήτησης και συμμετοχής της άσκησης και της πάλης: « ο τόπος τούτος δε λυτρώνεται, αν δε μάθει χονδρικά να ξεχωρίζει: τη νηστεία από τη δίαιτα, τη μετάνοια από την υπαναχώρηση, την αισιοδοξία από τον κομπασμό, το λιβάνι από τα ναρκωτικά, την προσευχή από την μοιρολατρία». Και σαν να μην έφθαναν όλα τα προηγούμενα ήρθε και η λεγόμενη οικονομική κρίση να αποτελειώσει τον παραπαίοντα λαό μας βυθίζοντας τον μέσα στην απογοήτευση και τη θλίψη.

Μετά απ’ όλα τα παραπάνω έρχεται περισσότερο ίσως από άλλες εποχές ως μοναδική διέξοδος, ως μοναδικός φωτεινός οδοδείκτης και ως μοναδική ελπίδα σωτηρίας ο λόγος του Αγίου Μηνά: « ουκ εξηρνήσω του Κυρίου την δύναμη»! Ο άγιος Μηνάς μάς καλεί να υιοθετήσουμε τη φωνή του, την ομολογία του, τη δύναμη του, την αντίσταση του, τον τρόπο ζωής του! Μας καλεί να εγκαταλείψουμε τη στράτα την κοσμική της αρνήσεως του Χριστού και να  ακολουθήσουμε το δρόμο της ακολουθίας του Χριστού. « όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι» (Μαρκ.8,34). Δηλαδή όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει το σταυρό του κι ας με ακολουθεί. Μόνο με αυτό τον τρόπο γίνεται πραγματικότητα ο λόγος του ευαγγελίου « ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστίν» (Ματθ. 11, 30).  Έρχεται εκείνος  και ανακουφίζει το φορτίο μας. Μια μόνο προϋπόθεση υπάρχει να τον πιστέψουμε με όλη μας την καρδιά, με όλη μας την ψυχή με όλη μας τη δύναμη και να Τον ακολουθούμε. Όλα τα άλλα είναι δουλειά του Αγίου Πνεύματος που δρα μυστικά στη ζωή μας. Η ορθόδοξη άσκηση και πνευματικότητα  δεν αρνείται τη ζωή, δε μισεί την ανθρώπινη φύση, αλλά την εγκεντρίζει στην ανθρώπινη φύση του σαρκωμένου Λόγου.

Στις σημερινές ανθρώπινες και κοσμικές κοινωνίες η άσκηση, δηλαδή η άρνηση του εγώ και η ακολουθία οπίσω του Χριστού, επιδιώκει την επιστροφή και ένωση μας με το Θεό. Αυτός ο τρόπος ζωής, ο τρόπος ζωής των μαρτύρων και αγίων της Εκκλησίας μας σήμερα θα μπορούσε να ήταν η απελευθέρωση μας από κάθε ανάγκη διεγερτικού όπως ταχύτητα, θόρυβο, πολυπραγμοσύνη, παραισθησιογόνα, αλκοολικά, ναρκωτικά κάθε είδους. Θα μπορούσε να ήταν μάλλον η επιβαλλόμενη ανάπαυση, η πειθαρχία της ηρεμίας και της σιωπής όταν ο άνθρωπος ξαναβρίσκει την ικανότητα να σταματήσει για προσευχή, ακόμα και μέσα στην καρδιά όλων των θορύβων και των προκλήσεων του κόσμου και προπαντός να αισθανθεί την παρουσία και ομορφιά των άλλων. Η ορθόδοξη άσκηση, η ζωή των μαρτύρων, στην εποχή του πολιτισμού της ευτυχίας και της αρνήσεως της ελευθερίας, της καθολικής βίας και της αρνήσεως της αγάπης, μπορεί να ξαναδώσει νόημα στην ανθρώπινη ελευθερία και αγάπη σε πείσμα του εξευτελισμού που προσφέρει η ευημερία και οι παντοειδής τέρψεις και ευκολίες. Ο πολιτισμός της ευτυχίας και των ψεύτικων παράδεισων δεν γνωρίζει άλλη άσκηση από την άσκηση των αθλητών, των κυριακάτικων γιόγκα, των κοσμικών κυριών. Σε αυτούς τους ζωντανούς νεκρούς η εκκλησία προβάλει και επιβάλει την άσκηση, τη νηστεία, την εγκράτεια και αυτό που η ορθόδοξη πνευματικότητα ονομάζει «μνήμη θανάτου» που στο φως αυτής της πνευματικότητας μπορεί να αντιστραφεί και να γίνει Ανάσταση! Κι όταν η κυριαρχία των ανθρωποθεών, η επικράτηση των δαιμονισμένων γεμίζει τη ζωή απόγνωση και φόβο και την ιστορία αποτυχία και σκοτάδι, τότε δεν υπάρχει παρά η μετάνοια και ο Θεός, ως ο μοναδικός τρόπος ζωής!  Η αναζήτηση της θεία φιλανθρωπίας και ελεημοσύνης με την επιστροφή και μετάνοια μας που είναι κατά το λόγο του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, η επάνοδος μας από το παρά φύση στο κατά φύση και από το διάβολο στο Θεό. Μέσα από αυτό τον τρόπο ζωής, τον τρόπο ζωής του Αγίου Μηνά και όλων των αγίων της Εκκλησίας μας, η ανερχόμενη αγάπη μας συναντά την κατερχόμενη αγάπη του Θεού. Του Θεού που χάρισε στο λαό Του την Εκκλησία του ασώτου υιού και του ληστή, του τελώνη και της πόρνης, των εργατών της ενδεκάτης ώρας και των μακαρισμών, των αμαρτανόντων και των μετανοούντων. Το σημαντικό είναι η αίσθηση της αμαρτίας και η επίγνωση της ασθενείας μας, αλλά και η παρρησία να πηγαίνουμε στον Κύριο και Σωτήρα μας με όλες τις αμαρτίες μας και να καταθέτουμε όλες μας τις ασθένειες σε Αυτόν. Τότε μπορούμε να περιμένουμε το Θαύμα.  Η πόρνη να γίνεται παρθένα, ο ληστής θεολόγος, ο διώκτης απόστολος. Αλλά αυτό προϋποθέτει τη μετάνοια μας, την επιστροφή μας στο Θεό και την Εκκλησία Του. Η ελπίδα και η χαρά μας είναι να συναντήσουμε το Θεό και το έλεος Του στον Άδη μας.  Να γίνουμε φίλοι του Σταυρού και της Αναστάσεως Του, να βρεθούμε σ’ αυτούς τους μυστικούς και μυστηριακούς δρόμους, που ο Χριστός άνοιξε για να συναντάται ο Θεός και Πατήρ με τον άνθρωπο. Είναι καιρός να ακούσουμε το Θεό στη σταυρωμένη σιωπή Του και να μάθουμε να Τον περιμένουμε στην κόλαση μας, χωρίς να απελπιζόμαστε. Εμείς οι σημερινοί άνθρωποι, που αισθανόμαστε ιδιαίτερα εξορισμένοι από τον Παράδεισο ή την Εκκλησία και ριγμένοι σε ένα κόσμο αθεΐας και ειδωλολατρίας, απορίας και απογνώσεως, δε θα μπορούσαμε να περιμένουμε μεγαλύτερη ευλογία. Αντιλαμβάνομαι ότι τα λόγια μου ίσως ηχούν παράδοξα σε μια εποχή που προτιμούμε την εξαλλοσύνη από την κατάνυξη, την δύναμη από την αλήθεια, τη διαμαρτυρία από τη μαρτυρία, τη θριαμβολογία από τον πόνο, την απόλαυση από την άσκηση, τα ουρλιαχτά από τη σιωπή, τις κοσμικές μεθόδους από το Σταυρό της Εκκλησίας. Όμως ας μη ξεχνάμε ότι είναι προτιμότερο να πέφτουμε στα χέρια του Θεού παρά στα χέρια της απελπισίας.

Σεβασμιώτατε, αγαπητοί αδελφοί μου, όλοι εμείς που αυτές τις μέρες κατακλύζουμε τον ιερό Μητροπολιτικό μας ναό για να τιμήσουμε τον προστάτη και πολιούχο μας Άγιο Μηνά πέρα από τις προσευχές μας και τις ευχαριστίες μας προς Το μεγαλομάρτυρα Άγιο μας ας ενσκήψουμε λίγο παραπάνω στο βίο του, κατανοώντας το παράδειγμα του. Εκείνος κατάλαβε πως η μόνη ελπίδα και  σωτηρία είναι ο Χριστός. Τον ακολούθησε. Άφησε κοσμικούς δρόμους και απολαύσεις, δόξες και τιμές και διήνυσε με καρτερία και γενναιότητα τους μαρτυρικούς του άθλους.  Αν πραγματικά θέλουμε να τον τιμήσουμε ας μιμηθούμε το παράδειγμα του. Τιμή μάρτυρος μίμησις μάρτυρος! Ας επιστρέψουμε με μετάνοια στο Θεό μας. Ας αρνηθούμε τους επικίνδυνους δρόμους που ως έθνος έχουμε πάρει τα τελευταία χρόνια. Ας έχουμε πίστη, υπομονή και επιμονή και ως εκ τούτου εμπιστοσύνη στον Κύριο μας ώστε με τη χάρη Του, να παλέψουμε ανδρειοφρόνως στις δυσκολίες που η ζωή μας φέρνει, ευελπιστώντας πως κι εμείς όπως ο Άγιος Μηνάς θα λάβουμε από τον ουρανό το αμαράντινο στεφάνι της δόξας. Ας μη ξεχνάμε πως πάντα μετά την καταιγίδα έρχεται η ηλιοφάνεια, μετά το Σταυρό η Ανάσταση!