Ομιλία Πανοσ. Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Μεθοδίου Βερνιδάκη Πρωτοσυγκέλλου Ι.Α.Κ κατά τον Εσπερινό της Αποκαθηλώσεως 2020
ΟΜΙΛΙΑ
Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου του Οικομενικού
Θρόνου Μεθοδίου Βερνιδάκη
Πρωτοσυγκέλλου Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης
Κατά τον Εσπερινό της Αποκαθηλώσεως 2020
Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,
Θεοφιλέστατε,
Αγαπητοί αδελφοί,
Με τη Χάρη και τη Βοήθεια του Τριαδικού Θεού, του μόνου αληθινού Θεού, ο Οποίος είναι η πηγή της ζωής, διανύουμε και φέτος την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Διανύουμε τις ημέρες, κατά τις οποίες καλούμαστε να συμπορευθούμε με το Δεσπότη Χριστό, ο Οποίος είναι η οδός μας ( Ἰωάν. ιδ΄, 6), να συσταυρωθούμε με το Δεσπότη Χριστό, ο Οποίος είναι ο άμωμος Αμνός (Ἠσ. νγ΄, 7), και να συναναστηθούμε με το Δεσπότη Χριστό, ο Οποίος είναι η Ανάσταση και η Ζωή (Ἰωάν. ια΄,25).
Όμως, ο φετινός εορτασμός τελείται «διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων»(Ἰωάν. κ΄, 19) «τῶν θυρῶν κεκλεισμένων» (Ἰωάν. κ΄, 19), όπως ακριβώς εκείνο το πρώτο Άγιο Πάσχα του 33 μ.Χ. Ο φετινός εορτασμός τελείται χωρίς τη φυσική αναντικατάστατη, αλλά και ουσιαστική παρουσία του πιστού λαού στους Ιερούς μας Ναούς, «οὐ δυνήσεται ὁ λαός προσαναβῆναι πρός τό ὄρος τό Σινᾶ»(Ἐξοδ. ιθ΄,23), χωρίς την μετοχή τους στο Ποτήριον της ζωής, το οποίο αφθαρτοποιεί και ζωογονεί τον άνθρωπο. Εμείς οι κληρικοί, μόνοι ενώπιων του Κυρίου μας, τελούμε τις Ιερές Ακολουθίες, και προσφέρουμε την αναίμακτη μυσταγωγία «ὑπέρ τῶν δι’εὐλόγους αἰτίας ἀπολειφθέντων». Θα ζήσουμε ένα έτερο Πάσχα, μάλλον πνευματικό, το οποίο θα πληρώσει την ψυχή μας με την αγωνία της Γεθσημανής (Λουκ. κβ΄, 44), την οδύνη του Γολγοθά (Ησ. νγ΄,4) αλλά και την ανέκφραστη και ανεκλάλητη χαρά της Αναστάσεως (Ἰωάν. κ΄, 20). Ο καθένας από εμάς θα προσομιλήσει προς το Θεό «πρόσωπον πρός πρόσωπον ὡς λαλεῖ φίλος πρός τόν φίλον αὐτοῦ» (Ἔξοδ. λγ΄, 11), καθώς ο θεόπτης προφήτης Μωυσής στο Σινά της μονώσεώς του, καθώς Αυτός ο Κύριος την ώρα της υπερφυούς προσευχής, καθώς ο αδιάλειπτος χορός των Οσίων και Θεοφόρων Ασκητών «ἐν ὄρεσι καί σπηλαίοις καί ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς»(Ἑβρ. ια, 38). Ασφαλώς, θα αισθανθούμε βαρύτερο το επιτραχήλιο μας, εφ’ όσον οι ψυχές, τις οποίες μας ενεπιστεύθη ὁ Χριστός, δεν ευρίσκονται προσευχόμενες εντός των Ιερών μας Ναών, «ὑμεῖς δέ οὐκ ἐξελεύσεσθε ἕκαστος τήν θύραν τοῦ οἴκου αὐτοῦ ἕως πρωΐ» (Ἐξόδ. ιβ΄, 22), αλλ’ εμείς ως εντολοδόχοι τους ιστάμεθα μεσίτες τους προς τον Κύριο.
Όμως χριστιανοί μου εσείς που μας παρακολουθείτε από τα σπίτια σας μην απογοητεύστε γιατί τη χάρη του Κυρίου τη λαμβάνουμε επίσης και με πολλούς άλλους τρόπους και όχι μόνο με τη συμμετοχή στην κοινή Λατρεία και τη Θεία Κοινωνία.
Όταν ασκούμε την ησυχαστική προσευχή, μένουμε στην Παρουσία του Θεού με το νου στην καρδιά μας επικαλούμενοι το άγιο Όνομα του Χριστού. Το Θείο Όνομα προσκομίζει σε μας τη χάρη του Χριστού, γιατί είναι ενωμένο με το Πρόσωπό Του και μας εισάγει στην Παρουσία Του. Αυτή ἡ Παρουσία του Χριστού, η οποία είναι καθαρτική, μας καθαρίζει από τα πταίσματα και τις αμαρτίες μας, μας ανακαινίζει και επιφέρει τον φωτισμό της καρδιάς μας, ούτως ώστε να μορφωθεί εκεί η εικόνα του Σωτήρος Θεού, του Χριστού.
Φέτος ο λαός του θεού δε μπορεί να εορτάσει το Πάσχα στην Εκκλησία, όμως ας θυμηθούμε ότι κάθε επαφή με τον Χριστό είναι Πάσχα. Χάρη παίρνουμε στη Θεία Λειτουργία, γιατί εκεί είναι Παρών ο Κύριος Ιησούς, και Αυτός επιτελεί το Μυστήριο και ο Ίδιος μεταδίδεται στους πιστούς. Αλλά και όταν επικαλούμαστε το Όνομα Του, εισερχόμαστε στην ίδια Παρουσία του Χριστού και έχουμε την ίδια χάρη. Επομένως, αν στερηθούμε τη Θεία Λειτουργία, το Όνομα Του το έχουμε πάντοτε, δεν στερούμαστε τον Κύριο.
Επίσης έχουμε τον λόγο Του, προπαντός τον Ευαγγελικό Του λόγο. Αν ο λόγος Του είναι συνεχώς ζωντανός μέσα στην καρδιά μας, αν τον μελετούμε και τον προσευχόμαστε, αν γίνεται η γλώσσα μας με την οποία μιλούμε στον Θεό, όπως Εκείνος μίλησε σε μας, τότε θα έχουμε πάλι τη χάρη του Κυρίου. Γιατί τα λόγιά Του είναι «ῥήματα ζωῆς αἰωνίου» (Ἰωάν. 6,68), είναι λόγος ζωής και πάλι το ίδιο μυστήριο επιτελείται, δεχόμαστε τη χάρη Του και αγιαζόμαστε.
Ακόμη, κάθε φορά που δείχνουμε καλοσύνη στους αδελφούς μας, ευαρεστείται ο Κύριος, θεωρεί ότι το κάναμε για Εκείνον και μας ανταποδίδει. Εμείς δείχνουμε καλοσύνη στους αδελφούς μας και ὁ Κύριος μας ανταποδίδει τον μισθό της χάριτός Του. Να, ακόμη ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να ζούμε στην Παρουσία του Κυρίου. Μπορούμε να έχουμε τη χάρη του Κυρίου με τη νηστεία, με την ελεημοσύνη και με κάθε αγαθοεργία.
Έτσι, αν κατ’ ανάγκη αφήσαμε τις κοινές συναθροίσεις, μπορούμε να είμαστε ενωμένοι στο πνεύμα και σε αυτές τις άγιες αρετές που είναι γνωστές μέσα στο Σώμα του Χριστού, την Αγία Εκκλησία, και διατηρούν την ενότητα των πιστών με τον Χριστό και με όλα τα μέλη του Σώματός Του. Όλα αυτά που κάνουμε για τον Θεό είναι Λειτουργία, ιερουργούν τη σωτηρία μας. Η Θεία Λειτουργία βεβαίως είναι το μεγάλο γεγονός της ζωής της Εκκλησίας, μέσα στο οποίο οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν τη μικρή ζωή τους με την άπειρη ζωή του Θεού. Αλλά η δύναμη του γεγονότος αυτού εξαρτάται από την προετοιμασία που κάνουμε, από όλα τα άλλα που απαριθμήσαμε: την προσευχή, τις αγαθοεργίες, τις νηστείες, τη φιλαδελφία, τη μετάνοια.
Ας στοχασθούμε ότι για τα αμαρτήματα μας, αδελφοί μου, ή καλύτερα για την αμετανοησία μας, μας ήρθε ὁ θανατηφόρος ιός και για την προφύλαξή μας απ αυτόν, και ἡ Εκκλησία και η πολιτεία, μας είπαν να μένουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας.
Τη Θεία Λειτουργία και τις ιερές Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδος θα τις ακούσουμε στο σπίτι μας από τα διάφορα μέσα ενημέρωσης. Θα κάνουμε τα σπίτια μας τόπους προσευχής! Υπάρχει καλύτερο από αυτό; Ας θυμηθούμε τούς αποστόλους, τον Παύλο και τον Σίλα, που για το κήρυγμα του Ευαγγελίου ήταν δέσμιοι στην φυλακή των Φιλίππων.
Και ακούστε τι λέγει το ιερό κείμενο: «Κατά τό μεσονύκτιον Παῦλος καί Σίλας ὕμνουν τόν Θεόν»! Έκαναν την ακολουθία του Μεσονυκτικού στην φυλακή! Και ήταν τόσο θερμή η προσευχή τους αυτή στην φυλακή, ώστε σαλεύθηκαν τα θεμέλια του δεσμωτηρίου και άνοιξαν οι πόρτες της φυλακής (βλ. Πράξ. 16,25-26).
Βλέπετε, χριστιανοί μου; Και σε μια φυλακή να γίνεται ἡ προσευχή, αν αυτή είναι σωστή και βγαλμένη από την καρδιά, ὁ Θεός την ακούει και κάνει και θαύμα. Ενώ την προσευχή του Φαρισαίου, αν και έγινε σε Ναό (βλ. Λουκ. 18,10), όμως ο Θεός την απέρριψε, γιατί ήταν φορτωμένη με εγωπάθεια και με κατηγορίες κατά του συνανθρώπου του Τελώνη.
Θέλω επίσης να επισημάνω αδελφοί χριστιανοί ότι αυτή την εντολή, δηλαδή να κλειστούμε στα σπίτια μας για πνευματική περισυλλογή, την είχε πει ξανά πολύ παλιά ὁ Θεός. Ακούστε τι λέγει στον λαό Του τον Ισραήλ: «Έλα, λαέ μου, μπες στο δωμάτιό σου, και κλείσε τις πόρτες πίσω σου· κρύψου για λίγο χρόνο, μέχρις ότου περάσει ο καιρός της οργής» (Ἠσ. 26,20)!
Είναι το ίδιο με εκείνο το άλλο πού είπε ο Θεός στο Νώε, να μπει στην κιβωτό και μάλιστα λέγει στο κείμενο ότι ο Ίδιος ο Θεός «έκλεισε την πόρτα έξω από την κιβωτό» (Γεν. 7,16). Θυμόμαστε πάλι και το άλλο, ότι στην Αίγυπτο, την νύκτα του Πάσχα, οι Ισραηλίτες έπρεπε να μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους για να σωθούν τα τέκνα τους από τον εξολοθρευτή άγγελο (Ἐξ. 12,22-23). Στα σπίτια μας, λοιπόν, χριστιανοί μου. Εκεί είναι ασφάλεια.
Πλείστοι χριστιανοί ταράχθηκαν, αγχώθηκαν και αισθάνθηκαν διωκόμενοι και προσβεβλημένοι από τα μέτρα περιορισμού της λατρείας. Εν μέρει έχουν δίκιο. Ο αληθινός χριστιανός , όμως, δεν έχει να φοβάται τίποτα, ει μη μόνο τον ίδιο το Θεό. Γι αυτό χριστιανοί μου, τελειώνοντας την ταπεινή μου ομιλία σήμερα τη σεβάσμια ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής, σας παρακαλώ θερμά να προσεύχεσθε χωρίς να ξεχνάτε ποτέ ότι ο νικητής είναι ήδη ο Χριστός και η Εκκλησία Του. Αυτό δεν πρέπει να λησμονείται ποτέ! Καθαίρεσε τον διάβολο νίκησε τον θάνατο και έφερε την Ανάσταση και την αιώνια θέωση του ανθρώπου. Ας κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ και ας προσευχηθούμε στο Μόνο Δυνατό και Νικητή και βάλτε και τα παιδιά σας, πού έχουν καθαρή ψυχή, να προσευχηθούν κι αυτά στον δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν Παθόντα και Ταφέντα και την τρίτη ημέρα Αναστάντα Κύριο μας Ιησού Χριστό να μας ευλογήσει πλούσια, να μας ενδυναμώσει αυτή την ώρα του πειρασμού και να εκδιώξει γρήγορα μακριά μας τη μάστιγα της πανδημίας χαρίζοντας με την Ανάσταση Του ανάσταση στη ζωή μας και χαρά και λύτρωση, ΑΜΗΝ!